حس لامسه در افراد دچار اوتیسم

حس لامسه در اختلال طیف اوتیسم (ASD: Autism Spectrum Disorder) نقشی به‌مراتب مهم‌تر از آنچه که تاکنون تصور‌می‌شد، دارد و یافته‌ها نشان‌می‌دهند که ممکن‌است افراد مبتلا به اوتیسم در تعیین این که کدام احساسات لامسه‌ای (بساوایی ـ Tactile sensations) به عمل فرد دیگر ارتباط دارد، دچار مشکل باشند.

• اختلال طیف اوتیسم (ASD)، مشکلات اجتماعی و حساسیت‌های حسی ‌(Sensory Sensitivities):
بسیاری‌از افراد مبتلا به اختلال اوتیسم، یا بیش‌از‌حد و یا کمتر‌از‌حد معمول نسبت‌به اطلاعات حسی، حساس‌ هستند.

بعضی از‌این افراد در فضاهای شلوغ (مثل سوپرمارکت‌ها) احساس فشار بیش‌از‌حد و خفقان‌می‌کنند، درحالی‌که بعضی دیگر ممکن‌است حساسیت کمی نسبت به درد داشته باشند، یا از لمس‌شدن ناراحت شوند.

 

پیش از این در تحقیقات وسیع موجود در منابع علمی، این طور گزارش شده‌است که شدت مشکلات اجتماعی روزمره در افراد مبتلا اختلال اوتیسم ارتباط شدیدی با میزان حساسیت آنها نسبت به لمس دارد که به‌مراتب بیشتر از میزان حساسیت دیداری یا شنیداری است که از خود نشان‌می‌دهند.

برای تعیین علت این امر، محققان بر‌آن شدند تا بررسی نمایند که مغز افراد دچار اوتیسم و سایر افراد (بدون این عارضه) چگونه از حس لامسۀ (بساوایی) خود برای درک احساس لمس در اعمال دیگران، از حس لمس خود فرد استفاده‌می‌کند‌.

 

محققان تصور‌می‌نمایند که مغزانسان از حس لامسۀ خود فرد برای تمایز قائل‌شدن میان ‌«خود»‌و‌«دیگران» استفاده می‌کند. برای نمونه؛ من نوعی عمل را انجام می‌دهم که به یک احساس لامسه‌ای منجر‌می‌شود.

 

مثلاً با یک حرکت قاپیدن و گرفتن، انتظار دارم احساس لامسه‌ای را تجربه‌کنم که مطابق با همین عمل باشد.

حال اگر لامسۀ خودم داده‌ای غیر‌از این موضوع را به من انتقال‌دهد، آن احساس لامسه به احتمال فراوان به فرد دیگری متعلق خواهد بود، نه‌به‌خودم. به این ترتیب مغز می‌تواند از‌طریق ارسال هشدار در‌مورد احساسات لامسه‌ای که مطابق با حس لمس خودشان نیستند، به‌طرز مؤثری دیگران را درک‌کند.

 

• تحقیـقات عصب‌شنـاختی (Neuroscientific Research):
در مجموعه آزمایش‌هایی که با استفاده از الکتروانسفالوگرافی (EEG) انجام شد، دانشمندان نشان‌دادند که هنگام پردازش اطلاعات مربوط به حس لمس، فعالیت مغزی بزرگسالان مبتلا به اختلال اوتیسم با فعالیت مغزی افرادی‌که این اختلال را ندارند متفاوت است.

 

بررسی‌ها نشان‌دادند زمانی‌که احساس لامسه با حس لمس خود فرد مطابقت ندارد، مغز افرادی‌که اختلال اوتیسم ندارند به‌سرعت این موضوع را تشخیص‌می‌دهد. این به‌این‌معنا می‌باشد که مغز انسان قادر است تا با ارسال سیگنال مشخص‌کند که حس لامسه‌ی انگشتی که سطحی را لمس‌می‌کند، با حس لمس خود فرد مطابق نیست.

 

اما در مغز بزرگسالانی که دچار اوتیسم هستند، این فرایند پردازش اطلاعات به روش دیگری اتفاق می‌افتد. در‌این افراد، زمانی‌که حس لمس خارجی با حس لمس خود فرد مطابق نباشد، مغز به میزان بسیار کمتری سیگنال می‌فرستد.

 

افرادی‌که مشکلات حسی شدیدتری را تجربه‌می‌کنند، در فرایند عصبی خود نیز اختلال شدیدتری دارند و در‌ضمن این ها همان افرادی هستند که با مشکلات اجتماعی حادتری نیز روبه‌رو هستند.

 

این یافته‌ها در درجۀ اول به درک بهتری از این اختلال پیچیده و مشکلات مرتبط با آن منجر می‌شوند. هنوز برای نتیجه‌گیری در‌مورد تأثیرات محیطی خیلی زود است.

 

 
در‌صورتی‌که این نتایج در تحقیقات آینده روی سایر گروه‌های دارای اختلال اوتیسم، برای نمونه کودکان و نوجوانان تأیید‌شوند، می‌تواند دیدگاهی هدفمند برای بهینه‌سازی درمان این عارضه فراهم‌نماید.

 

 

منبع: virtualclinic